با جدی شدن مباحث درباره انتخاب سناتوری جان کری به عنوان وزیر خارجه جدید ایالات متحده، گمانهزنی درباره راه جدیدی که وی در سیاست خارجی این کشور خواهد گشود، شدت یافته؛ اما درباره سیاست احتمالی وی در قبال ایران، اسنادی که به تازگی از سوی «ویکی لیکس» منتشر شده، بیانگر نکات مهمی است.
به گزارش «تابناک»، در صورتی که تا چند روز دیگر، جان کری وزیر خارجه جدید آمریکا معرفی شود، یکی از مهمترین دستورکارهای وی، برنامه هستهای ایران خواهد بود. اسناد منتشره در سایت «ویکی لیکس» در این زمینه، میتواند در شناخت رویکرد وی نسبت به ایران راهگشا باشد.
بنا بر این گزارش، نشریه «فارن پالیسی» که اسناد ویکی لیکس درباره جان کری را بررسی کرده، مینویسد: نخستین اظهارنظر وی درباره برنامه هستهای ایران، به گفتوگویی در سال ۲۰۰۵ با «میشل بارنیه»، وزیر خارجه فرانسه بازمیگردد. در این دیدار، کری اظهار داشته گفتوگوهایش در منطقه، وی را به این نتیجه رسانده که ایران همچنان در پی یک برنامه تسلیحاتی هستهای است؛ اما به باور وی، هیچ جایگزین خوبی برای مذاکره نیست.
هرچند وی در این دیدار، گزینه نظامی را رد نکرده، تأکید نموده که این کار «دشوار خواهد بود».
او همچنین با اشاره به تحریمهای سازمان ملل، این تحریمها را جایگزینی مناسب برای گزینه نظامی دانسته است.
کری که در آن زمان به تازگی رقابتهای انتخاباتیاش با جورج بوش را به پایان رسانده و از وی شکست خورده بود، گفته: اگر وی رئیسجمهور میشد، تلاش میکرد آشکارا و نیز پشت پرده، تماسهایی با ایران داشته باشد.
و به این ترتیب بود که پنج سال بعد، وی این فرصت را پیدا کرد تا برای برقراری یکی از این تماسهای غیرعلنی و غیرمستقیم با ایران تلاش کند.
وی در جریان دیداری با امیر قطر در فوریه ۲۰۱۰ مدعی شده بود، تلاشهای آمریکا برای برقراری تماس پشت پرده با ایران، بیپاسخ مانده و تأکید کرده بود، باید راهی برای گفتوگو با ایران پیدا شود. در این زمان، امیر قطر پیشنهاد کرده بود به نیابت از آمریکا با رئیس جمهور ایران وارد گفتوگو شود.
جان کری در پاسخ به این پیشنهاد گفته: «ایالات متحده در پی مذاکرات جدی است و تلاش دارد تا بر پایه سازگاری غیرتقابلی ایران با شروط آژانس و دیگر منافع دوجانبه، بنیان جدیدی برای روابط ایجاد نماید».
وی این منافع دوجانبه و مشترک را شامل مبارزه با قاچاق مواد مخدر، طالبان و تجارت غیرقانونی دانسته است؛ افزون بر این، کری در این دیدار به امیر قطر گفته، وی نگران است که ایران گمان کند، هنوز با آمریکای سال ۱۹۵۳ روبهروست که برای براندازی دولت ایران (دولت مصدق) تلاش میکرد.
او همچنین گفته، ایالات متحده تمایل ایران برای تبدیل شدن به یک بازیگر منطقهای را به رسمیت میشناسد و خواهان مذاکره در این باره است که ایران چگونه قدرتی خواهد بود.
وی درباره وضعیت روابط آمریکا با ایران تأکید کرده: «ادامه حرکت در این مسیر تقابلی، دیوانگی است».
به هر حال، هرچند از زمان این دیدار تاکنون مسائل متعددی در روابط ایران با غرب به طور کلی و آمریکا به طور خاص رخ داده و بسیاری از مسائل را در این زمینه تغییر داده است، در صورتی که جان کری هنوز به دیدگاههای چند سال گذشته خود معتقد باشد، میتواند رویکردی تعاملی را در مسأله هستهای ایران برگزیند.